Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, việc cải táng – hay còn gọi là sang cát, bốc mộ – là một nghi lễ truyền thống thể hiện sự hiếu kính và mong muốn người đã khuất được an nghỉ trọn vẹn. Tuy nhiên, với những ai theo đạo Công giáo, Nghi Thức Cải Táng Công Giáo lại mang ý nghĩa và quy định hoàn toàn khác biệt. Vậy người Công giáo có được phép cải táng không? Và nếu có, nghi lễ ấy diễn ra như thế nào? Cùng Việt Ánh Stone tìm hiểu chi tiết dưới đây.
Cải táng là gì?
Cải táng là quá trình di dời hài cốt của người đã khuất từ nơi chôn cất ban đầu sang một nơi an nghỉ mới, thường sau 3–5 năm kể từ ngày an táng. Người Việt tin rằng việc này giúp linh hồn được thanh thản, gia đình tránh điều xui rủi và tiếp tục dòng chảy phúc đức tổ tiên.
Tuy nhiên, Nghi Thức Cải Táng Công Giáo lại không đồng thuận với cách tiếp cận này.
Người Công giáo có được cải táng không?
Theo giáo lý Công giáo, thân xác con người là nơi ngự trị thiêng liêng – là đền thờ của Thiên Chúa. Vì thế, một khi đã an táng thì thân xác nên được yên nghỉ vĩnh viễn, không bị xáo trộn hay di dời. Điều này lý giải vì sao Nghi Thức Cải Táng Công Giáo gần như không tồn tại – bởi giáo hội không cho phép cải táng trừ những trường hợp đặc biệt được Tòa Giám mục cho phép.
Ngoài ra, mộ phần của người Công giáo thường được xây dựng theo mô hình kim tĩnh – chôn sâu, cố định, tránh xâm phạm hay thay đổi. Điều này vừa đảm bảo yếu tố tôn kính, vừa tuân thủ giáo luật về sự toàn vẹn của thân xác sau khi chết.
Nghi Thức Cải Táng Công Giáo khác gì với dân gian?
Không chỉ không khuyến khích cải táng, Công giáo còn có quy trình tang lễ riêng biệt, mang đậm giá trị đức tin và tâm linh. Dưới đây là các bước cơ bản:
1. Nghi thức lúc lâm chung
Linh mục sẽ đến thực hiện nghi lễ xức dầu thánh, cầu nguyện cho người hấp hối, giúp họ chuẩn bị tinh thần trở về với Thiên Chúa. Gia đình sẽ hỗ trợ việc tắm rửa, thay đồ thánh, cắt móng tay và chuẩn bị nhập quan.
2. Nghi thức nhập liệm
Không chọn “giờ lành” như phong tục truyền thống, thay vào đó là những giờ cầu nguyện, đọc kinh và thánh ca để linh hồn sớm được hưởng phúc. Linh mục vẩy nước thánh và làm dấu Thánh Giá lên thi hài.
3. Nghi thức động quan
Người thân cùng nhau cầu nguyện trước khi quan tài được đóng nắp. Một số vùng còn có tục lệ đặt “tiền thưởng” lên quan tài, tượng trưng cho lòng tri ân người quá cố.
4. Nghi thức di quan và an táng
Lễ an táng được tổ chức tại nhà thờ, sau đó di quan về nghĩa trang trong trật tự trang nghiêm. Người thân quay lại lạy ba lần để tiễn biệt trước khi rời đi. Tất cả đều tuân thủ quy định của Nghi Thức Cải Táng Công Giáo, dù không thực hiện việc cải táng.
Lưu ý trong tang lễ Công giáo
Trong các nghi thức liên quan đến người qua đời, đặc biệt là Nghi Thức Cải Táng Công Giáo, có những điều nên và không nên làm để thể hiện sự trang nghiêm:
- Không khóc lóc thảm thiết: Tin vào sự sống vĩnh cửu nên việc than khóc được hạn chế để linh hồn ra đi thanh thản.
- Không bật nhạc lớn, tránh ồn ào: Không gian tang lễ phải yên tĩnh, mang tính thiêng liêng.
- Trang phục giản dị, tối màu: Tránh những màu sắc rực rỡ hoặc trang phục phản cảm.
- Lạy và viếng đúng cách: Người đến viếng nên lạy 2 lạy, sau khi an táng có thể lạy 4 lạy; khi thắp hương nên vái 3 vái.
Tìm hiểu thêm:
Kết luận
Nghi Thức Cải Táng Công Giáo là khái niệm gần như không được thực hiện trong đời sống đức tin Công giáo, do niềm tin vào sự toàn vẹn và thiêng liêng của thân xác. Tuy vậy, các nghi thức tang lễ trong đạo vẫn rất đầy đủ, sâu sắc và thể hiện trọn vẹn sự tri ân với người đã khuất.
Hy vọng bài viết từ Việt Ánh Stone đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quan niệm và các bước trong tang lễ của Công giáo. Đừng quên theo dõi chúng tôi để tiếp tục cập nhật những thông tin hữu ích về phong tục và văn hóa tâm linh.